Susug king Pamgaral IV

Angga man pu ngeni daka’la pa ring magkasakit karing ala at atin turung ania pinaskil ke pung pasibayu ini. Karin pung bisang taganang mabiasa, pakapanigralan taya pu ini. Kadake ne pu ini nitang seminar a binie mi karing anak ania makanian a ala la pung “pu” ring taladtad.

IV Ing Rima

  1. a + t, s, g, p, d, k, b // i + t, s, g, p, d, k, b // u + t, s, g, p, d, k, g// a + n, m, l, ng // i + n. m. l, ng // u + n, m, l, ng – miririma la.
  2. Dakal nang ulit a ginawa kung pamagsane tungkul karing sunis a atin turung at alang turung. Magkasakit la yata ring aliwa uling angga man ngeni, daka’ la pa kekatamu ring pilit talang pisasamut.
    Ding katayang atin turung, ustung agkas tala, balamu kakaba ya ing tawling silaba ngana pin Ka Rene at balamu misasara ka akmulan ngana pin Ka Cris. Balamu ustung gagale tala, atin lang “h” king sikoti.

Alimbawa:
saltậ – saltah – bounce ///// misa – misa – mass
bangkậ – bangkah – boat ///// biasa – biasa – intelligent, smart
talangkậ – talangkah – crablet ///// mustasa – mustasa – mustard
labî – labih – lip ///// bibi – bibi – duck
takikî – takikih – follow behind ///// ikami – ikami – we
takurî – takurih – kettle ///// lugi – lugi – lost money( as in business)
bukû – bukuh – coconut, bud ///// siku – siku – elbow
saglulû – sagluluh – race ( as in running) ///// basu – drinking glass
malagû – malaguh – beautiful ///// asu – dog

  1. PAMAGSANE – Pilinan yu la at piyabe-abe ring amanung atin turung at pilinan yu la naman at piyabe-abe ring amanung alang turung. Kaibat lawen yu la rreng pakibat banda lalam at lawen yu nung pilan la ring ustu yu.

ala – none
sala – sin
baka – cow
kuba – hunchback
saba – kind of banana
taba – fat
malasa – flavorful
kaba – length
bapa – uncle
tala – star
dalaga – maiden
mula – yard
hula – guess
tupa – sheep
sapa – brook
mustasa – mustard
tilapia – kind of fish
parada – parade
madla – general public
suba – swim against the current
ali – no
sisi – remorse, blame
palsimi – heartache, disappointment
bulati – worm
muli – go home
kakasi- husband
Sali – buy
tuki – come with, go with
parati – often, always
salapi – money
bali – cash advance
bungi – cleft palate
kasi – because tell
babi – hog, pig
nasi – rice
sabi – say,
susi – key
pauli – due to
pipi – mute
malati – small
tuku – gecko
blangku – blank
lutu – cook
abisu – notice
sapu – catch
tratu – treatment
pusu – heart
panulu – medicine
tutu – true
piritu – fry
tabu – dipper
salu – breast
abonu – phosphate
lasu – ribbon
susu – breast
apulu – ten
kubu – hut
alimpuyu – mole
lobu – balloon
saku – sack

  1. Tandanan tamu:
    Ding katayang atin turung, ustung agkas tala, balamu kakaba ya ing tawling silaba ana pin Ka Rene at balamu misasara ka akmulan ana pin Ka Cris. Balamu ustung gagale tala, atin lang “h” king sikoti.

Ding katayang alang turung makuyad la tonu king tawling silaba at ala lang balamu “h” sikoti at e ya misasara ing akmulan ustung yagkas tala.

alậ – alah – none ///// sala – sala – sin
kubậ – kubah – hunchback ///// baka – baka – cow
tabậ – tabah – fat ///// saba – saba – kind of banana
kabậ – kabah – length ///// malasa – malasa – flavorful
talậ – talah – star ///// tupa – tupa – sheep
hulậ – hulah – guess ///// dalaga – dalaga – maiden
sapậ – sapah – brook ///// mula – mula – yard
tilapiậ – tilapiah – kind of fish ///// mustasa – mustasa – mustard
madlậ – madlah – general public ///// parada – parada – parade
subậ – subah – swim against the current ///// bapa – bapa – uncle
alî – alih – no ///// pipi – pipi – mute
mulî – mulih – go home ///// pauli – pauli – due to
salî –salih – buy ///// sisi – sisi – remorse, blame
tukî – tukih – come with, go with ///// palsimi – palsimi – heartache, disappointment
salapî – salapih – money ///// kakasi – kakasi- husband
bungî – bungih – cleft palate ///// bulati – bulati – worm
babî – babih – hog, pig ///// parati – parati – often, always
nasî – nasih – rice ///// sabi – sabi – say, tell
susî – sushi – key ///// kasi – kasi – because
malatî – malatih – small ///// bali – bali – cash advance
tukû – tukuh – gecko ///// piritu – piritu – fry
lutû – lutuh – cook ///// blangku – blangku – blank
sapû – sapuh – catch ///// panulu – panulu – medicine
pusû – pusuh – heart ///// tratu – tratu – treatment
tutu – tutuh – true ///// abisu – abisu – notice
tabû – tabuh – dipper ///// susu – susu – breast
salû – saluh – breast ///// abonu – abonu – phosphate
lasû – lasuh – ribbon ///// kubu – kubu – hut
apulû – apuluh – ten ///// lobu – lobu – balloon
alimpuyû – alimpuyuh – mole ///// saku – saku – sack

  1. E mu ku damdaman a palakpak keka
    Nung king palage ku ing katelu la pa
    Ding kekang kakabit katayang ririma
    At nung ketang sukad alayu’ing poema.

Surian taya ing estropang ini. Alang katelu king rima uling ding sunis a “a” a
megamit, ala la ngan turung.
Bandang gatpanapun dinulung ku sapa
Ban mandakap ku sang mapilan tilapia
Dapot uling e ku matikding manima
Balang ayabuang ku o’t mabubulus la.

Surian taya ing estropang ini. Bista man sunis la ngan “a” ring megamit, katelu ya ing katayang _ uling ya kabud alang turung anya atne kanawang igale uling kakawani ya tonu.
E raku kalupa ring mapagkunwari
Mikaswelu ka sa purian da’ing tabingi
Dapot kagulut mu karin la sisibi
Anya itang lisya lakuas mung susubi.

Lawen taya ing alimbawa king babo. Manayun ya gagale uling alang katelu uling atin la ngan turung ding sunis a “i” a megamit.
Ing aslag ning aldo maski e mapali
Mipapawas ku rin maski e ku buri
Nung atin mu kaku ngeni manalili
Sumaka na ku at malagua nang muli.

Ikumpara taya itang minunang parapu kanini. Manauang yang gagale uling katelu ya ing katayang _ uling iya mung alang turung.
E ku sasabian ing metung kung batiru
King pamamalangkas malagung amanu
Anya makanyan mu rin ing panayan ku
Ding kaku sang mali ituru mo kaku.

Lawen taya ing estropa babo, manayun yang gagale uling ala la ngan turung ding megamit a sunis a “u.”
Miyayaliwa ing kabiasnan ding tau
Ati’nang malagua at masakit turu
Ati’nang mimimua, atin makusuelu
Nung itang mali ra alilan mung ustu.

Ing estropa babo matsura yang igale uling misamut ya ing atin turung a __ karing alang turung a sunis a “u.”
Miyayaliwa ing kabiasnan ding tau
Ati’nang malagua at masakit turu
Ati’nang mimimua, atin makusuelu
Nung itang mali ra karelang abalu.

Ing estropa babo, maski misasamut la ring atin at alang turung a “u” manayun yang igale uling makapusisyun la ring ala at atin turung a “u” uling ding telatag a lunis miririma la at ding paris a telatag miririma la naman. Ing awus ta king adleng aini, patuasan. Dapot ustung ginamit tamung makanian a adle dapat manibat king mumuna angga king tawling estropa makanian la porma ban masanting ya ing poema uling alatang sinarya ne ning sinulat ing adleng patuasan aliwa itang megipit yamu. Daka’la karing abe tamu ring gagawang makanian uling magigipit la. Misan akit tamu metung yang estropa ing patuasan uling megipit ya king rima ing susulat anya lunto yang melili ing estropang patuasan.

Miyayaliwa ing kabiasnan ding tau
Uling ing isip da e pare-pareu
Ing karelang mali nung kekang ituldû
Atin pasalamat, atin mikakasbû.

Ing estropa babo maski atin at alang turung karing rimang “u” malagu yang igale uling ding mipaparis a telatag (mitutuki) miririma la. Ing prinsipyu na ning pamamalangkas makanini kalupa ne ning prinsipyu na ning pamangawang patuasan.

This entry was posted in Pamagaral, PL Rodel E. Gozum, Poesia, Poeta Laureado. Bookmark the permalink.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *