ING MAGANAKANG TALATURU – Mam Flora Manuel Castro

HAPPY BIRTHDAY po, may God give you more blessings. .
September 23, 100 years old ne ing makamal ming talaturu

(Makuyad a tutung istoria)
nang: PL Sergio Gramonte Calayag
Malonzo, Bamban, Tarlac ( 1967 )

“Nukarin kayu pu menibat? Bakit kaburak yo? “

Karin barrio ning Malonzo, malaut king balen Bamban, Lalawigang Tarlac, atin anam o pitung kilometro itang sukad, nung ini iyang sukdan. Dening anak a magaral, kareng kamag-anak makituknang. O kaya naman, sisiro ya pa ing aldo, lumakad ne at baltangan, deng pilapil ning taldawa, ilog Parua dalakitan, potang miras ya king escuela, angus-angus ya pangisnawa, o mabasa ya keng pawas, o mebasa keng ilog nang delanan.

I Corazon G. De Leon (ing tutu nang lagyu) masipag yang magaral, atsu ne keng intermediate kanita, aldo aldo yang lalabas karin barrio, ban kanita iyang makapagaral, e ne man bisang manatindi kareng kamag-anak na inia e ya bisang makituknang at metung pa ing buri na asosopan no reng pengari na keng pibale-bale ra.

Atin escuela king malukang barrio dapot ini, metung yang primarya, at multi grade ya pa. Nung dadagul ya o maglapo ing ilog Parua pauli ning uran ampon ing albug, e la makadalakit deng talaturu, inia dening anak a magaral mipapabustan la, o nung ing talaturu ya ing makulung keng albug, karin ne mu matudtud king escuela at didinan da ne mung pamangan deng tau.

Megaral ya l karin Banaba Elementary School, iniang 1967, l Corazon, kaluguran de reng maestra na. Maranun pa lalabas ya ban iya ing makapagaral, at pangaras ning gatpanapun, agyang mirarasnan yang sisilim, mumuli ya king barrio Malonzo.

Atin yang maganakang maestra l Corazon, iya l Madam Flora Manuel Castro, 97 ne idad ngeni, malagu ya at malam, banayad yang magsalita, maganaka ya at malugud, agkatan ne pa l Corazon na iyang tuknang karela ban asaupan ne keng pamagaral at ban kanita e mapagal keng lakaran at makapagaral ya pang ustu, dapot e ya mu mebisa l Corazon keng panagkat ning maestra na.

I Mam Flora neng tuturu ya gagamitan ne ing pusu na, iyang kipmuan king lugud at pakamal kareng a disipulo na. Inia tutu reng kaluguran.
E ya biasang managkas, e ya biasang magbuwisit, parati yang makatiman, at ing lupa na malualas ya.

Misan a aldo, iniang mamaus yang lagyu ing talaturu kareng anak a magaral, inaus ne l Corazon De Leon, “absent ya pu” ngara ding anak. At kaibat ning “roll call”, sinundu da ing pamagaral da. Tutuking aldo, ala ne naman l Corazon, at kilub na ning parumingo,, e ya lulub l Corazon keng klase na, at migaganaka ya ining maestra na kaya. Ngana ning maestra na, “ninanu ya kaya l Corazon? ” “e ya kaya mesakit?”
Bakit e ya lulub kening klasi na?

Pangaras ning Sabadung abak a maranun,Ginayak ya l Mam Flora at linabas ya king Barrio Malonzo, agyang iyang dili, telasan ne ing malualas a ilog Parua, pibata na ing pali ning aldo, biltangan no reng pilapil king asikan, lekaran ne ing masukal a lugal at penalumduman ne king barrio ing kaluguran nang anak a magaral, l Corazon,

Sabian mu pa keng barrio, mikila-kilala la reng tau at memaryu, Mengabigla la reng memaryu kabud ikit de ing maganakang talaturu, uling kilala de reng memaryu at binie ra kaya ing kagalangan at saka re kukutnan de reng memaryu, “nukarin kayu pu menibat? Bakit kaburak yo? Mekibat ya karela ing panintunan ne bale l Corazon de Leon, “nukarin ya bale? ” ngana at tiru de bale l Corazon.. Inantabayanan de rening akutnan at pintalan ne king karela.

Kayakit na kang Corazon ning maganakang maestra, kinaul at inuma, kaibat, pekisabian no reng pengari na at saka ne pekisabian.
“Ninanu ka ‘nang? bakit e ka lulub, ninanu ka?”

Ing manene nang kukutang.

Mekibat ya l Corazon, “bisa na ku pung tuknang magaral uling malaut ing lugal mi at mapagal naku”, “karas ku keni dadalumdum na at maranun ku pang mamako kening barrio ban mitagal ku keng “flag ceremony ” pekibat na kaya.

Inaru neng Madam Flora l Corazon at inabluk neng magaral pasibayu. Masinsinan ing pamisabi da. Pauli na ning kasaupan ning maestra, mebisa yang magaral pasibayu. Mibalik ya king escuela.

Kauli na king pibale-bale da, kukutnan ne neng asawa na, l Tang Ellen Castro . . “Kaburak mo! Mommy” “Nukarin ka menibat?” Meili ya mu ing maganakang maestra, ngana, “king Malonzo, dinalo ke ing anak kung e lulub king klasi, linawe ke kabilian at nung ninanu ya”

Uling likas ya ring maganakang tau ing asawa, l Tang Ellen at aintindian na ing pakamal ning asawa kareng disipulus na, inagkat neng mengan, at epagan ne babo lamesa “balu ku mepagal ka” “mangan naka at painawa ka” at pegsilbian ne ing asawa.

Ngana, ning pengari nang Corazon, l Modesto de Leon, metung yang matenakang ortelano king barrio, kalako ning maestra, ” kayap na ning talaturung ini.” . . .”pegdulapan ne pa ing anak ku, ban akumbinsi ne pang magaral. Kaganaka na! Iyang asabi na keng sarili na at kareng kabaryu na.

Wakas.

This entry was posted in Kuwentu, Parikil, PL Sergio Gramonte Calayag, Poeta Laureado. Bookmark the permalink.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *