Ding Antecedents At Ding Kalibe-panglagyu.
(panupaya yu pu e ke balu king Kapampangan)
A. Ding antecedents ila pin deng panglagyu (noun) o metung a kalupang kalibe panglagyu (pronoun} a penibatan na ning metung a kalibe panglagyu (pasibayu, panupaya yu pu e ke balu ing katulid na ning pronoun king Kapampangan).
B. Ding kalibe panglagyu (pronoun) atin lang persona
- Mumunang persona (first person) – ing magsalita king taladtad.
a. pangmetung (singular) aku, kanaku (ing kaku, kinuyad niamung aske ning kanaku)
Alimbawa:
- Aku ing mimie pamangan king taung grasa,
- Awa, kanaku ya ing bag a malutu.
b. pangtidua – ikata, kekata (alang specific a pronoun king English a pangtidua. Ing we, malyaring yang adua o labis king adua
Alimbawa:
- Sulung, ikata namung salusun king bisita.
- Kekata mibie ing responsabilidad karing inulila nang suli.
c. pangmarakal – (plural) itamu, kekatamu, ikami, kekami
Alimbawa:
- Balu na ning biktima a itamu ing makibalu king katutuan.
- Sinabi nang apu, kekatamu nala kanu reng mitagan a pakwan.
- E ko migaganaka, ikami nang bala.
- Kekami namu ing pamangan a e yu buri.
- Kaduang persona (second person)- ing kasabi na king taladtad ning mumunang persona
a. pangmetung (singular) – ika, keka
Alimbawa:
- Ika ing buri kung akayabe king kabang panaun.
- Keka kula panabilin deng lakuan kung papelis.
b. Pangmarakal (plural) – ikayu, kekayu
Alimbawa:
- Ikayu nang manasikasu karing tawling datang.
- King kekayu ta namu gawan ing pulung.
- Katlung persona (third person) – ing pisasabian king taladtad
a. pangmetung (singular), iya, kaya
Alimbawa:
- Iya ing kinangua kareng kualta.
- Mekad, kaya ing kasalanan.
b. Pangmarakal (plural), ila, karela
Alimbawa:
- Ila kanung mekasira king makina.
- Ibie mu niamu karela ing bola.
C. MAULAGA!!, Deng kalibe panglagyu, dapat maka-akma la kareng antecedents. Metung ya ini karing maralas dang maging mali reng kalupang talasulat.
Alimbawa:
- I Bertu metung yang maganakang tau,
ila ring sinaup aniang masakit ku.
Surian tala reng aduang taladtad babo. Mali ya ing megamit a kalibe panglagyung “ila” uling pangmarakal ya. Ing antecedent a panglagyung Bertu, singular yamu ania dapat ing gamitan singular ya naman ania, “iya” ya dapat.
- Ding kakung kapatad kaluguran kula
ania e ke dinan nanu man problema.
King alimbawang aini, mali ya ing “ke” uling ing antecedent a “ ding kakung kapatad” pangmarakal ya ania dapat ing gamitan “ko’ ya.
- Nakaduanang bengi, minta ku pisamban,
ban abalu mila reng bayung sakristan.
King alimbawang aini, mali ya ing “mi” uling ing antecedent a“ku” pangmetung ya mu. Ing ustu “ku” ya naman.
- King inandam kung bie maulaga kayu,
e ra ka kalinguan angga king mate ku.
King alimbawa babo, ing “ka” e ya ustu uling ing antecedent nang “kayu” plural ya. Dapat ing magamit keni “ko” ya.
- Apa te i apu king bale nang koya,
e tamu magulu ban mipaynawa ya.
King alimbawa babo, mali ya ing “tamu” uling ing “te” pangtidua yamu. Ania dapat “kata” ya ing gamitan.
Pasibayuan ku, dapat ing magamit a kalibe panglagyu maka-akma ya king antecedent nang panglagyu o kalupang kalibe panglagyu.