SUSUG KING PAMAGARAL IV

Pauli na pu ning balu tana la ding sukad, sesura at rima (maski ding aliwa mababaligo la pa karing atin at alang turung), ban e la lunto balamu basultu lamu ding susulat tamung kawatasan, subuknan ta lang gamitan ding miyaliwang adle na ning pamanyalita (figure of speech). Ding estropang megamt karing alimbawa, metakmus la ngan karing miyaliwang poesiang sinulat ku king milabas a panaun ania ala pung melabag a “copyright infringement” keni.

II Miyayaliwang adle ning pamanyalita o “figure of speech” a gagamitan tamu king pamanyulat kawatasan.

1 Alliteration o Aliterasyun
Ini metung yang adle ning pamanyalita a maralas tamung daramdaman lalu na karing kayanakan. Ini ya pin ing awsan tamung makapalipit dila o “tongue twister” king amanung Ingglis.

Alimbawa:
Minikaniku neng Moniku ing makina ning minika ng Monikậ.
Ing rilo ng Leroy rolex yang masanting
Ala yang kebaluan kabud ya mebating.

2 Anaphora o Anapora
Ing adleng ini gagamit yang ispisipikung panambitla o sugne king umpisa na ning telatag nung nu mauulit ya ing mumunang kataya ban mamye malino at mapanamdaman a mensahi.

Alimbawa:
Mayap a aldo at mayap a palad.
Marok a tau, marok a kapagnasan, marok a paintungulan.

Mayap lang tau ring kalugurang mayap,
mengari lang gintung misna king kalagad.
Maslag lang sulu king benging alang aslag,
karas king tatakan, e ra ka ibalag.

3 Anadiplosis
Keni ing tawli nang kataya ning mumunang taladtad, yang maging mumuna nang salita ning tutuking taladtad

Alimbawa:
Ing mamiling kaluguran e bibiru at e mayan
e mayan uling daka’la ring e tutu at lamaran
Lamaran a alang kuenta at e mu rin ayasahan
Ayasahan king oras na ning gipit at ning tatakan.

4 Hyperbole o Pamagmalabis
King adleng ini gagamit tamung salita ban luntong labis-labis ya ing paksang kekatamung isplika.

Alimbawa:
Bunduk da ring salapi, mamagus a alak,
Ketang aldo mung beitan linumud mu ku king alak,
a minagus alang tuknang, patingapun at kabukas.
Uling bunduk ing pamangan maski king mung mababalag,
Kumabsi la at masuya ring libu-libung damulag.

5 Irony o Ironia O Kabalintunaan
King adleng ini, gagamit tamung amanung sasalungat king literal a paralan king mesambitlang amanu o tema na ning taladtad.

Alimbawa:
makualta ya anggang ala yang salapi,
pikakasaman ya anggang masanting ya ugali,
mangadi ya angga ala yang kasalpantayanan

King saguling pamanaya ikua kung menga-inipan,
at king luklukang malambut kabud naku mu menikal.
Bista man ing panyatang mu ing kanaku mung panayan,
melungkut naku mung bigla ngening atyu nakang dintang.

6 Metaphor o Metapora
King metapora, ing metung a bage magi yang metung a bayung bage ban isplika tamu o iparamdam ing kekatamung mensahi king kapamilatan da reng karakteristku (characteristic)t da retang aduang bage areta.

Alimbawa:
Ing pusu ku bola yang sasalta king malabis a lugud; ing lugud mu pulut yang mamie yumu king kanakung bie

Ing dila mu pataram yang sinaksak king kakung pusû,
uling binawi mu na ya ing taimtim mung pengakû.
Batu yang medunut lubus ining pendugdug mung salû,
uling ing sintang inampang mu talbug yamu king gintû.

7 Chiasmus
Kening adleng ini, ing metung a sugne ulitan taya king pabaligtad a paralan.

Alimbawa:
biasa ya uling megaral ya at megaral ya uling biasa ya.. Masaingsing ya ania melipit ya o melipit ya uling masaingsing ya?

Matbud ya ing pengaku mung pengaku mung misna katbud,
king pusu kung menenaya king pepa-asa mung lugud.
Kabud-abud ya dinatang ing dinatang kabud-abud
a sinta mung king kakung bie ing palyasa yang mitubud.

8 Simile o Simili
Keni ding aduang bageng alang pamilupa pipapareu tala ban apayabut tamu itang puntung buri tamung ipayabut

Alimbawa:
Mengari yang bolang sasalta ing kanakung pusu king malabis a lugud; Ing dila mu mengari yang pataram a
sinaksak king kanakung salu.

Mengari kang pinenaring king bie ku migdalang kule
Ing mapusyo kung karinan kilulan meng masalese
Ing sugat ning pusung sawi a kanaku migpatamle
Anti kang panulung mayap ulining pepakayap me.

9 Metonymy o Metonimi
Keng adleng ini, ing metung a salitang atin kayawig a kabaldugan gagamitan tayang pamalit king metung a salita.

Alimbawa:
ing maglutu imbes na kusineru, ing talaturu imbes na mestra

Linawe nala ning doktor karing malungkut nang mata,
Ring maputla at malalam nang pisngi ning pasyenti na
Ing manulu, ring kayang lua, e no ikuang ayagwanta
Uling ing mal a indu na yang makarate king kama.

10 Paradox o Paradoks o Kabaligtaran
Ing adleng ini sasalaungatan neng lubus ing kayang sarili king kilub na mismu ning telatag:

Alimbawa:
Ing gera, kapayapan. Ing panga-alipin, katimauan.

Kamatayan ing kumabie nung ala ka king siping ku
Uling ika mu ing sangkan o’t mabibie ku king yatu
Iba’t anyang linaut ka meging maslam ing mayumu
Maulu mu iyang sabla nung magbalik ka kanaku.

11 Personification o Personipikasyu o Pamagkatawan Tau
Keni ing metung a bage o lelangan dirinan tayang karakteristiku ning tau anya balamu maging tau ya.

Alimbawa:
Tiniman ya ing bulan king kayang amalas. Ginaga ya ing banua king kaplas na ning milyari.

At pigkanta re ding pipit ing migmalun a kakewan
A mebingbing king bulus na nitang milabas a uran
At king kumpas na ning angin kinimbe la ring tanaman
Ba reng pakayanan salu ing yatu a misalunan.

12 Antithesis
Ini metung yang klasi ning salungatan a pilalaba’na la ring aduang ideya king balansing paralan.

Alimbawa:
Masikan ka bosis, mayna ka balugbug.

Matako kang maymut karing sablang bage
Kabud ka manyawad e naka man mamye
Matalik kang mangan, mayna kang mangumpe
Ania alang bisang keka maki-abe.

13 Euphemism
King adleng ayni, gagamit tamung malambut o malumane salita o sugne ban ipasyag tamu ing metung a masakt o mabayat a milyari.

Alimbawa:
migpaynawa ne, kesa king mete ne. Mipaglabas lang pali kesa king mitumbukan la.

Misabi la ri tata ku ampo ing siping ming bale
Dikil yata king gabun mi ing karelang pirarake
Uli ning matas ya prisyun itang kayang kasaglawe
Ing karungut nang ibpa ku, ing Dios peparakit na ne.

14 Oxymoron
Keng adleng ini piabe tala ring aduang amanung misasalungatan.

Alimbawa: papuntang pauli

Dakal a taung manuala karing tutung kalaraman
Kabud nala mu tatangu, e ra pa paka-isipan
Nung isplika mu karela king masaleseng paralan
Karing baluktut matulid ika pa ing mikamuanan.

  1. Alegoria – king adleng aini, makasalikut ya ing tutu nang kabaldugan ning metung a taladtad o estropa karing magagamit a amanu. Kailangan meng pakasurian ing pawaga rang senaryo ding magagamit a amanu.

Alimbawa:
kakaba no ring alino at malare ne ing banua. – Ing tutu nang kabaladugan nini, magsisilim na uling ustung malapit neng lumbug ing aldo, kakaba na la reng alino at malare ne ing banua king dane albugan.
Ing tutu nang kabaldugan ning estropa lalam, e no mamangan ding pamiya.

Malambat na la rin e mitatalangâ,
king banggera karin na la magdatilâ,
ing dulang e ra ne inapang bitasâ,
ring pinggang tebugan da na ring kutyarâ.

This entry was posted in Adle, Alliteration, Anadiplosis, Anapora, Antithesis, Chiasmus, Euphemism, Hyperbole, Irony o Kabalintunan, Metapora, Metonymy, Oxymoron, Pamagaral, Paradox, Personification, PL Rodel E. Gozum, Poesia, Poeta Laureado, Simile. Bookmark the permalink.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *